Uit onderzoek, waarbij 23 studies zijn vergeleken, blijkt opnieuw dat een koolhydraatarm dieet niet alleen goed werkt om gewicht te verliezen, maar dat het ook zorgt voor een afname van het risico op hart- en vaatziekten. Een ander voordeel van een koolhydraatarm dieet is dat het de triglyceriden in het bloed verlaagt en HDL-cholesterol verhoogt wat bij een vetarm dieet niet het geval is.
Bloeddruk en bloedlipiden
Verlaging van bloeddruk zorgt voor minder beroertes en hartfalen. Bij bariatrische chirurgie (beter bekend als ‘maagbandje’) was ook een verlaging van bloeddruk te zien maar deze werd na 5 jaar weer hoger. Triglyceriden in het bloed die ook een risico vormen voor hart- en vaatziekten, worden ook verlaagd door een koolhydraatarm dieet. HDL-cholesterol wordt verhoogt die juist het risico op hart- en vaatziekten tegen gaan. Bij bariatrische chirurgie zijn ook de triglyceriden verlaagd maar is HDL-cholesterol niet verhoogd. LDL-cholesterol is bij bariatrische chirurgie wel verlaagd. Het is interessant dat een koolhydraatarm dieet geen invloed heeft op het LDL-cholesterol terwijl dit dieet veel verzadigd vet bevat. Verzadigd vet zou het LDL-cholesterol verhogen. Mogelijk komt dit door het gewichtsverlies en/of door de hoge inname aan onverzadigde vetten.
Bloedglucose en insuline
Risico op hart- en vaatziekten was verlaagd. De verlaging was niet groot maar wel belangrijk omdat het bij diabetes patiënten en niet-diabetes patiënten werd gevonden. Verlaging van de insuline is interessant omdat verlaging van insuline mogelijk meer invloed heeft op het voorkomen van hart- en vaatziekten dan verlaging van bloedglucose.
Discussie
Bij de onderzoeken waren verschillende koolhydraatarme diëten betrokken, met wisselende hoeveelheden koolhydraten en was het gemiddelde gewicht van de obese personen sterk uiteenlopend. Beide factoren hebben mogelijk invloed op de uitkomsten. Omdat maar enkele onderzoeken een follow-up van 24 maanden had kon er niet gekeken worden naar de lange termijn effecten. De lange termijn effecten van een koolhydraatarm dieet en of het daadwerkelijk invloed heeft op het voorkomen van hart- en vaatziekten moeten nog onderzocht worden.
Opzet van het onderzoek
Het onderzoek vond plaats in januari tot en met maart 2011. Er is op Pubmed, Cochrane en Scopus gezocht naar onderzoeken met de zoekwoorden ‘diet’, ‘trial’ en ‘low-carbohydrate’ vanaf 1980. De onderzoeken werden geselecteerd op het soort onderzoek, namelijk randomized control trials (RCT’s), met meer dan 100 deelnemers, bij volwassenen en minstens een follow-up van 3 maanden (na 3 maanden worden de parameters opnieuw gemeten). Er is gekeken naar de volgende parameters: gewichtsverlies, systolische en diastolische bloeddruk, BMI, middelomtrek, HDL-cholesterol, LDL-cholesterol, triglyceriden in het bloed, insuline, nuchtere bloedglucose, CRP, urinezuur, creatinine en HbA1c. Onderzoeken die speciaal naar alleen diabetes patiënten keken of andere ziektebeelden werden niet meegenomen.
In het onderzoek van Santos et.al. (2012) werd door middel van een meta-analyse gekeken naar koolhydraatarme diëten en het effect op gewicht en risicofactoren van hart- en vaatziekten. De parameters die met elkaar zijn vergeleken werden bij dezelfde groep mensen voor en na het koolhydraatarm dieet gemeten. Het dieet werd niet vergeleken met andere diëten. Daardoor kwamen de positieve effecten van een koolhydraatarm dieet aan het licht. Normaal wordt er namelijk vooral gekeken naar welk dieet het beste is.
Bron: Santos, F.L., Esteves, S.S., Da Costa Pereira, A., Yancy Jr, W.S. en Nunes, J.P.L. (2012). Systematic review and meta-analysis of clinical trials of the effects of low carbohydrate diets on cardiovascular risk factors. Obesity reviews: an official journal of the international association for the study of obesity, 2012 (11), 1048-1066.