Selecteer een pagina
Wij zijn niet gemaakt voor de enorme hoeveelheden koolhydraten die we dagelijks eten!
Prof. Tim Noakes

Hoogleraar Fysieke inspanning en Sportwetenschappen

INSULINERESISTENTIE VEROORZAAKT VEEL GEZONDHEIDSPROBLEMEN 

Steeds te veel koolhydraten eten maakt ons dik en ziek…

VAN JAGER – VERZAMELAARS NAAR BROODETERS

De mens bestaat al honderdduizenden jaren en het grootste deel van deze periode leefden mensen als jagers & verzamelaars. Ze aten vis en vlees, eieren, noten, zaden, kruiden, groenten en vruchten. Weinig koolhydraten, veel vet en eiwitten.

Nog niet zo lang geleden (een paar honderd jaar) zijn we ineens veel koolhydraten gaan eten, in de vorm van suiker, brood, pasta en dergelijke.

Ons lichaam lijkt dat niet aan te kunnen. Het heeft geen tijd gehad om zich aan te passen aan zoveel koolhydraten.

Rampzalig dieetadvies jaren zeventig verergert insulineresistentie

Eind jaren zeventig kregen we daarbij ook nog eens het advies om mager te gaan eten. Nóg minder vet en nóg meer koolhydraten. Ook de fabrikanten speelden hier gretig op in door vet uit voedsel te halen of weg te laten en te vervangen door suikers en andere koolhydraten.

Het gevolg was een enorme toename van mensen met overgewicht, diabetes type 2 en andere gezondheidsproblemen door insulineresistentie.
Als oorzaak van veel van deze problemen is lange tijd cholesterol als boosdoener aangewezen. We weten nu dat dit niet klopt. 

Wat is insulineresistentie (of koolhydratenmoe)?

Wanneer je koolhydraten eet (zoals suiker, brood, rijst en pasta)  zet je lichaam deze meteen om in glucose. Je lichaam gebruikt deze glucose als brandstof om je cellen van energie te voorzien. Maar die glucose kan niet zomaar je cellen in, daar is insuline voor nodig. Insuline werkt als een sleutel, het opent de cellen om glucose toe te laten in je lichaamscellen. Eenmaal binnen in de cellen kan de glucose als brandstof worden gebruikt. Je maakt automatisch insuline aan zodra er glucose in je bloed komt. 

Een prachtig systeem! Maar… door een constante toevoer van steeds weer grote hoeveelheden koolhydraten kan het systeem op den duur overbelast raken. De cellen reageren dan niet meer goed op de insuline (de sleutel) en laten geen glucose meer toe (de ‘deur’ blijft op slot).

Je lichaam gaat in reactie op die gesloten deuren steeds meer insuline aanmaken. Maar dat helpt niet… De enige cellen die nog wel de deur open willen zetten zijn vetcellen. En zo verdwijnt het teveel aan koolhydraten in je vetcellen en word je dikker van koolhydraten! Maar jouw lichaamscellen die die glucose nodig hebben voor energie zitten dus zonder! Je lichaam is eigenlijk moe van al die koolhydraten; het is koolhydratenmoe.

Dit is wat er gebeurt wanneer je steeds veel koolhydraten eet…

Hoe weet je of je insulineresistent of koolhydratenmoe bent?

Veel mensen met fors overgewicht (meer dan een paar kilootjes) zijn insulineresistent. Dat komt omdat het teveel aan koolhydraten uiteindelijk als vet wordt opgeslagen. Als je niet anders gaat eten, met minder koolhydraten, is het bijna niet mogelijk om (blijvend) succesvol af te vallen.

Matig insulineresistent
Je komt vrij makkelijk aan en naarmate je ouder wordt, is het steeds lastiger om op gewicht te blijven. Ook bloeddruk verhoogt naarmate je ouder wordt en je nuchtere bloedsuikers zijn wat verhoogd.

Ernstige insulineresistent
Je hebt als kind al overgewicht en in de loop van de jaren neemt je gewicht snel toe. De kans is groot dat je al vrij jong diabetes type 2 krijgt of andere klachten ten gevolgen van insulineresistentie. 

Een aantal merkbare symptomen van insulineresistentie

  • Het lukt steeds moeilijker om af te vallen (of je komt daarna heel snel weer aan)
  • Vaak moe en slaperig na het eten van een koolhydraatrijke maaltijd
  • Niet uitgerust wakker worden,  weinig energie
  • Vaak hongerig en trek in koolhydraten
  • Als je begint met eten wil je steeds meer
  • Eén koekje is nooit genoeg
  • Slaapdips aan het eind van de middag 

Diabetes type 2 is altijd het gevolg van insulineresistentie!

Wanneer ook je vetcellen geen suikers meer willen opnemen blijft het suiker in je bloedbaan: je bloedsuikers stijgen. Je lichaam kan zelf het teveel aan suikers niet meer uit het bloed halen. Zo ontstaat diabetes type 2. Het moment waarop je vetcellen ‘het opgeven’ verschilt per persoon. Sommige mensen worden eerst heel dik, maar er zijn ook mensen met weinig overgewicht die diabetes type 2 krijgen.

Insulineresistentie in combinatie met het eten van veel koolhydraten is ALTIJD de oorzaak van diabetes 2.  

Mogelijke andere gevolgen van insulineresistentie

Wanneer je insulineresistent bent en je blijft maar steeds grote hoeveelheden koolhydraten eten dan gaat het lichaam steeds verder stuk.
De grote hoeveelheden insuline en hoge/wisselende bloedsuikers zijn erg belastend voor het lichaam. Ze kunnen veel schade aan het lichaam veroorzaken of bepaalde aandoeningen verergeren. Zoals onderstaande chronische aandoeningen en moderne welvaartsziektes:

  • Prediabetes (aantal gevallen in Nederland op dit moment geschat op 3 miljoen!)
  • Diabetes 2 (aantal gevallen in Nederland op dit moment ruim 1,2 miljoen, dus één op de drie volwassenen krijgt diabetes type 2)
  • Overgewicht
  • Leververvetting
  • PCOS (dit is een direct gevolg van insulineresistentie en kan ook weer omgekeerd worden. Lees verder… )
  • Hoge bloeddruk
  • Hart- en vaatziektes
  • Alzheimer (diabetes type 3)
  • Bepaalde kankersoorten
  • Hormonale klachten
  • Allerlei maag- en darmproblemen
  • Veel andere chronische (ontstekings)ziektes
  • Veel immuunziektes

Hoeveel mensen zijn insulineresistent?

Volgens professor Tim Noakes (en veel wetenschappers over de hele wereld) is rond 90 procent van de bevolking niet goed in staat met veel koolhydraten om te gaan, en dus insulineresistent. Wie nog niet insulineresistent is kan dat worden door voortdurend veel koolhydraten te blijven eten. Te veel koolhydraten maken je lichaam langzaam zieker…  

Gaat insulineresistentie weer over?

Wie eenmaal insulineresistent is kan daar niet zomaar van genezen. Door je voeding aan te passen kun je wel voorkomen dat het erger wordt. Belangrijk is: door anders te eten kun je in ieder geval wél voorkomen dat je er ziek van wordt!

Zelfs wanneer je al ziek bent geworden als gevolg van insulineresistentie, zijn die gevolgen vaak terug te draaien of in ieder geval te verminderen door anders te gaan eten. Eten met minder koolhydraten, meer vet en geen suiker. 

Door anders te gaan eten kun je ook diabetes type 2 omdraaien, eindelijk echt afvallen, en chronische aandoeningen verminderen! 

Heb je altijd overgewicht als je insulineresistent bent?

Niet iedereen die insulineresistent is, is ook (veel) te zwaar. Er zijn ook mensen die niet van buiten maar van binnen ‘vervetten’. Zij slaan vet dan op rond de organen en in feite is die situatie nog veel zorgelijker! Je ziet dat bijvoorbeeld bij topsporters, ze eten veel koolhydraten maar blijven slank van buiten. Ze líjken daardoor misschien gezond, maar dat blijkt vaak niet zo te zijn: plotselinge hartstilstand komt regelmatig voor. Het is daarom goed om ook op de andere signalen van insulineresistentie te letten.

Is het erfelijk?

In de ene familie komt vaker insulineresistentie voor dan in de andere. Als jij dus diabetes type 2 hebt, is de kans heel groot dat ook jouw kinderen, broers en zussen insulineresistent zijn. Bij mensen van van Surinaams-Hindoestaanse, Turkse of Marokkaanse afkomst komt het nóg vaker voor. Ook in Nederland is diabetes type 2 een groot probleem onder deze groep van de bevolking. 

Helpt koolhydraatarm eten bij insulineresistentie?

Wanneer je puur en écht gaat eten, met weinig koolhydraten en juist meer gezonde vetten, dan schakelt je lichaam over op een vetverbranding, net als bij onze voorouders. Omdat je maar weinig koolhydraten eet belast je je lichaam niet met te veel koolhydraten (=> glucose)  en heb je maar heel weinig insuline nodig om deze koolhydraten te verwerken. Zo belast je je systeem minimaal. Je bloedsuikers blijven laag en stabieler.

Dat merk je overigens al snel. Binnen een paar dagen voelen de meeste mensen zich al een heel stuk beter. En ook kun je al meteen veel overgewicht kwijtraken!

 

BOEKEN Koolhydraatarm/keto eten 

Succesvolle praktische aanpak met makkelijke koolhydraatarme/KETO menu’s en heerlijke recepten voor elke dag.

Delen