Selecteer een pagina
  1. Home
  2.  » 
  3. TIPS & TRICKS
  4.  » 
  5. GEZOND KOOLHYDRAATARM/KETO
  6.  » Koolhydraatarm/keto rond een operatie

Koolhydraatarm/keto rond een operatie

Kun je rond een operatie vasthouden aan een koolhydraatarme/keto aanpak? Moet je het laten weten aan de anesthesist en behandelaars? Waar moet je verder op letten? Wat zijn de standaardprocedures, bijvoorbeeld wat betreft het toedienen van suiker via een infuus? Antwoorden op deze vragen vind je in dit artikel, waarbij ik ook gebruik heb gemaakt van de expertise van specialist dr. Zoë Harcombe

Koolhydraatarm/keto rond de operatie

Zoals je waarschijnlijk wel kunt voorspellen, adviseer ik je om óók rond de operatie gewoon koolhydraatarm/keto te eten! Je bent zelfs in het voordeel, want als je vetverbrandingsmotor aanstaat, heb je een bijna eindeloze hoeveelheid energie tot je beschikking. Namelijk je eigen lichaamsvet. Ja, ook als je slank bent!

Je lichaam raakt daardoor niet in paniek wanneer het langere tijd geen voeding krijgt, rond en tijdens de operatie. Ook na de operatie houd je natuurlijk gewoon vast aan koolhydraatarme/keto eten. Het is slim om daar zelf iets voor te regelen, want vaak wordt vooral koolhydraatrijke ‘herstelvoeding’ aangeboden. Maar jij hebt dus heel ander eten nodig om ‘aan te sterken’. Hier lees je hoe je dat zelf kunt regelen.

Als je gezond koolhydraatarm/keto eet, dan voed je je lijf perfect met voldoende vitaminen, mineralen en eiwitten. Volgens onderzoek (Ref 5) en (Ref 4), is de kans zelfs groot dat je sneller en beter herstelt wanneer je koolhydraatarm eet. Helaas zijn ze in de meeste ziekenhuizen nog niet zo ver.

Standaard adviezen zijn geen goed idee

Je zult waarschijnlijk nog een ouderwets voedingsadvies krijgen, dat aansluit op de schijf-van-vijf. Koolhydraatrijk en vetarm dus. Mogelijk krijg je zelfs het advies om vooraf bijvoorbeeld extra sinaasappelsap te drinken. Duurt je operatie langer, dan worden vaak flesjes PreOp  voorgeschreven: vloeibare koolhydraten (per flesje 25 gram koolhydraten) die je lijf zouden moeten voorzien van de ‘broodnodige’ energie. 

Extra koolhydraten of sap een goed idee? Je hebt geen (extra) koolhydraten nodig. Ben je insulineresistent (zoals 90 procent van ons), dan kan je lijf ook niet omgaan met veel koolhydraten in één keer; je belast je lijf dus enorm met deze flesjes. Eet je al langer koolhydraatarm/keto, dan kan het je zelfs ziek maken, je kunt er ontzettend beroerd van worden, omdat je lijf zoveel koolhydraten ineens niet kan verwerken. 

Wat kun je doen? Geef aan dat je dit niet wilt. Houd vast aan je gezonde koolhydraatarme/keto menu met ruim vetten. Jouw lijf kan ruim voldoende energie maken uit de eigen vetreserves. Daar heb jij geen koolhydraten voor nodig; in tegendeel. Denk eraan dat jij bepaalt wat je wel en niet wilt qua behandeling.

Een lichte maaltijd vooraf

Voor een operatie of ingreep krijgen de meeste mensen het advies om een lichte maaltijd als ontbijt te eten. Bijvoorbeeld slappe thee en twee beschuitjes. De slappe thee is natuurlijk prima, maar beschuitjes zijn niet koolhydraatarm/keto. 

Wat eet je wel vooraf? Als je langer dan 6-8 weken koolhydraatarm/keto eet, kun je het ontbijt gewoon overslaan. Je lijf kan dan goed gebruik maken van lichaamsvet als brandstof, waardoor je toch met voldoende beschikbare energie de operatie in gaat. Je zult geen honger hebben.

Toch ontbijten? Eet je korter dan 8 weken koolhydraatarm/keto, dan kun je gerust ook het ontbijt overslaan, maar mogelijk heb je dan toch wel honger. Je kunt altijd kiezen voor een beetje Griekse yoghurt met roodfruit (een halve portie uit de startgids) of één kaascracker uit de startgids. 

Overleg áltijd vóórdat je wordt opgenomen!

Eet je al langer strikt koolhydraatarm/keto? Laat dat tijdens de intake met de anesthesist vooral weten. Dit is belangrijk, want soms wordt via het standaardinfuus met zoutoplossing, ook extra glucose (suiker) gegeven. Maar jouw lijf is die enorme hoeveelheden glucose niet meer gewend en kan ze niet zo snel verwerken. Je zult direct torenhoge bloedsuikers krijgen en een hyper met zelfs een kans dat je in shock raakt. Het is dus belangrijk erop aan te dringen dat ze jou geen glucose geven via een infuus.

Geef ook al tijdens de intake met de verpleegkundige aan, dat je gezond koolhydraatarm/keto eet en daar niet van af wilt wijken. Vraag wat de mogelijkheden zijn om zelf eten mee te nemen en te bewaren op de afdeling. Is er een koelkast beschikbaar voor patiënten? Kunnen/willen ze iets voor je opwarmen? Lees ook: koolhydraatarm/keto eten in het ziekenhuis.

Diabetes en standaardprocedures

Eet je koolhydraatarm/keto maar gebruik je nog wel insuline of bloedsuikerverlagende medicatie? Houd er rekening mee dat vaak de standaard-procedures wordt gevolgd. Volgens deze procedure krijg je als diabeet áltijd een glucose-infuus en insulinepomp. Je krijgt dan dus extra glucose toegediend én extra insuline. Hier vind je meer informatie over deze standaardprocedures.

Wees alert! Jouw lijf is dat helemaal niet meer gewend, je kunt daar flink ziek van worden (zoals je hierboven kunt lezen). Het is goed dit ALTIJD VOORAF TE BESPREKEN. Ook met je eigen internist of andere behandelaar, en aan te geven dat je geen glucose-infuus en insulinepomp wilt tenzij dit écht noodzakelijk is. Gebruik je geen medicatie meer (omdat je diabetes onder controle hebt met een koolhydraatarme/keto aanpak) wees er op bedacht dat je vaak nog wel wordt gezien en behandeld als iemand met diabetes type 2 en dus ook onder deze procedures valt. 

Is sondevoeding nodig, vraag dan om sondevoeding die geschikt is voor keto, zoals ketocal 4:1 van Nutricia. Hier is ook een drinkvariant van.

Jij bent de baas

Vergeet nooit dat jijzelf bepaalt wat er met jouw lijf gebeurt. Je mag altijd een behandeling of voeding weigeren. Uiteraard staat jouw gezondheid wel altijd op de eerste plaats. Ga in gesprek en blijf vooral geduldig. Daar bereik je vaak meer mee dan met boos worden.

LEES OOK: Koolhydraatarm/keto eten in het ziekenhuis

HET IDEE ACHTER EXTRA KOOLHYDRATEN TOEDIENEN

Extra koolhydraten vooraf zou het welzijn van de patiënt verbeteren blijkt uit onderzoeken (Ref 2, Ref 3) waarbij droogvasten (helemaal niet drinken) werd vergeleken met het drinken van koolhydraatrijke dranken. Droogvasten is, zoals je vast begrijpt, erg zwaar. Het is daarom logisch dat dit het welzijn van patiënten verlaagd. Tegenwoordig hoeft dit niet meer. Je mag gewoon water drinken voor je operatie. 

De reden om glucose via het infuus tot te dienen is vooral gebaseerd op onderzoek waaruit zou blijken dat rond een operatie insulineresistentie kan ontstaan (Ref 1). Dit komt omdat de alvleesklier ‘in ruste’ gaat wanneer je langer niet eet en het geen insuline hoeft aan te maken. Ga je dan weer eten dan moet de alvleesklier eerst wakker worden. Maar deze ’tijdelijke insulineresistentie’ is heel normaal en onschuldig. 

BRONNEN BIJ DIT ARTIKEL
  • Ref 1: Ljungqvist O, Thorell A, Gutniak M, Häggmark T, Efendic S. Glucose infusion instead of preoperative fasting reduces postoperative insulin resistance. Journal of the American College of Surgeons. 1994 Apr;178(4):329-336.

  • Ref 2: Bilku, D., Dennison, A., Hall, T., Metcalfe, M., & Garcea, G. (2014). Role of preoperative carbohydrate loading: a systematic review. The Annals of The Royal College of Surgeons of England96(1), 15–22. https://doi.org/10.1308/003588414×13824511650614 

  • Ref 3: Pogatschnik, C., & Steiger, E. (2015). Review of Preoperative Carbohydrate Loading. Nutrition in Clinical Practice30(5), 660–664. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26197803/ 

  • Ref 4: Amer, M. A., Smith, M. D., Herbison, G. P., Plank, L. D., & McCall, J. L. (2016). Network meta-analysis of the effect of preoperative carbohydrate loading on recovery after elective surgery. British Journal of Surgery104(3), 187–197. https://doi.org/10.1002/bjs.10408 

  • Ref 5: Youm, Y.-H., Nguyen, K. Y., Grant, R. W., Goldberg, E. L., Bodogai, M., Kim, D., … Dixit, V. D. (2015). The ketone metabolite β-hydroxybutyrate blocks NLRP3 inflammasome–mediated inflammatory disease. Nature Medicine21(3), 263–269. https://doi.org/10.1038/nm.3804  

Lara Schalk is verpleegkundige bij TheNewFood. Lara combineert haar medische achtergrond met haar schat aan kennis over gezonde koolhydraatarme/keto voeding. Ze schrijft onder andere artikelen voor de site en adviseert en begeleidt mensen, ook één op één. Kijk hier voor de mogelijkheden. 

Heb je nog vragen na het lezen van deze informatie? Stuur een bericht.

Delen