Toen Matty Barnhoorn (1962), oprichter van TheNewFood, in 2001 strikt koolhydraatarm/keto ging eten veranderde dat haar leven compleet. Van altijd honger, naar eetrust en verzadiging. Van altijd aan de lijn, naar altijd op gewicht. Van allerlei gezondheidsproblemen, naar bruisende gezondheid. Van altijd moe en lusteloos, naar bergen energie. Elke dag weer! En dat alleen door anders te eten! Haar grootste wens is dat nog heel veel meer mensen deze aanpak ontdekken, zodat ook zij zich zo heel veel beter kunnen gaan voelen! In haar blogs deelt ze wat haar bezighoudt.
Een glaasje wijn als je keto eet? Moet kunnen, het moet wel een beetje leuk blijven, toch? Maar… werkt dat ook echt zo voor iedereen?
Croissantjes in een wijnglas
Zie je het voor je? Een zwoele zomeravond en jij, knabbelend aan een croissantje? Nee, natuurlijk niet! Je eet immers keto, en een croissantje haalt je meteen uit ketose. Dat niet alleen: het zet ook meteen je koolhydraatverslaving weer aan. Compleet met dopaminekick en honger naar meer koolhydraten. En dat wil je niet meer. Je wilt rust in je lijf en niet steeds weer hunkeren naar koolhydraten.
Ik heb het zelf ook lange tijd onderschat, maar ik kan er niet meer omheen: als je stopt met koolhydraten, is de kans groot dat je (verslaafde) brein iets anders zoekt om die snelle dopaminekick te scoren. En dat ‘iets’ kan heel goed een glas wijn zijn. Een glas wijn is voor sommigen misschien eigenlijk een croissantje in een glas. Het geeft diezelfde kick én zet je verslaving aan koolhydraten (weer) op actief.
Misschien heb je dat ook al gemerkt: dat je na een glas wijn, of twee, ineens veel meer trek krijgt in koolhydraatrijk eten. Voor je het weet zit je met een toastje in je hand of een halve zak chips. Niet omdat je het gepland had, maar omdat je verslaafde brein weer aan staat.
Keto en alcohol
Alcohol kan ook op andere manieren een flinke spelbreker zijn. In de eerste acht weken van keto kunnen twee glazen wijn per week er al voor zorgen dat je niet goed in ketose komt. Maar of je nu pas sinds kort of al veel langer keto eet: alcohol is gif voor je lijf. Na die ene slok wijn stopt je lever grotendeels met ketonen maken, want hij moet snel dat gif uit je lijf halen. Hoe meer je drinkt, hoe langer de lever bezig is.
Je vetverbranding ligt al die tijd stil. Wat je eet (zelfs als het keto is) wordt dan eerder opgeslagen dan gebruikt. In principe ben je, zodra je lichaam de alcohol heeft verwerkt, gewoon weer in ketose. Dat is ook wat je vaak hoort. Maar in de praktijk ligt het genuanceerder.
Zeker als je gevoelig bent voor hormonale schommelingen of bloedsuikerverstoringen, kan alcohol jouw ketose behoorlijk ontregelen. Je merkt dat aan meer honger, slechter slapen, hartkloppingen, vermoeid wakker worden of het gevoel dat je uit je flow bent.
Uit ketose
Ook je honger- en verzadigingshormonen raken van slag en je bloedsuikers kunnen ontregeld raken. Vandaar dat je de ochtend erna vaak honger hebt. Deze effecten worden met de jaren alsmaar heftiger. Niet alleen omdat je lever steeds meer moeite krijgt met het verwerken van alcohol, maar ook omdat andere systemen gevoeliger worden, zoals je cortisolhuishouding (stresshormoon) en je oestrogeenbalans.
Daardoor voel je je sneller uit evenwicht, emotioneler, moe of opgeblazen na het drinken van alcohol. Dat wijntje lijkt misschien een klein uitstapje, maar je lijf kan er dagen van uit balans zijn. En hoe vaker dat gebeurt, hoe lastiger het wordt om in een stabiele vetverbranding te blijven. Dus: misschien ben je technisch gezien niet helemaal uit ketose, maar je verliest wél je ritme. En dat gaat je steeds meer kosten.
Uit de verslaving
Die paar glazen wijn zijn dus veel minder onschuldig dan je misschien dacht. Of misschien dacht je dat niet echt. Misschien voelde je ook al wel dat zo’n glas wijn je dezelfde demping en ontspanning geeft als een bakje chips? Als je echt uit je koolhydraatverslaving wil komen, kun je beter alles vermijden wat die snelle dopaminekicks geeft. Zoals eindeloos scrollen, series kijken, online shoppen, roken én zoetstoffen!
Light of zero frisdranken kunnen ook zo’n snelle dopaminekick geven, doordat je brein reageert op de zoetstoffen. Daarmee houd je dus ook je verslaving in stand. Vind je afbouwen lastig? Leng die frisdrank aan met (steeds meer) water, tot je uiteindelijk vooral water drinkt.
En nee, je hoeft zeker niet álles te schrappen wat dopamine geeft. Juist niet. Maar kies liever voor de kalmerende en fijne rust die ‘trage dopamine’ kan geven. Denk aan een wandeling, schrijven, dansen, zingen, een fijn gesprek, samen plezier maken, of iets moois maken. Dat is als een kampvuur: langzaam, warm en voedend. Het tegenovergestelde van die korte snelle kick door koolhydraten of dat glas wijn.
Emotie-drinken
Ben jij een emotie-eter? Dus probeer je iets wat oncomfortabel is, zoals eenzaamheid, onzekerheid, verdriet, verveling, vermoeidheid of stress, weg te eten, omdat dat even verlichting geeft? Een korte ontsnapping voor je brein? Dan is de kans groot dat je óók een emotie-drinker bent. Je drinkt dan omdat je iets wilt voelen, of juist níet wilt voelen. Het gaat dan niet zozeer om genieten, maar vooral om reguleren.
Of het nu een glas wijn is of een reep chocola, het effect is hetzelfde: je dempt iets, maar je lost niets op. Het is een vorm van zelfmedicatie via het beloningssysteem in je brein. En zolang je dát systeem niet leert herkennen, blijf je afhankelijk van iets buiten jezelf om rust te vinden. Het maakt je even rustig, maar je betaalt daarna de prijs: meer trek, minder grip, minder resultaat. En soms zelfs: opnieuw beginnen.
Kan het wel of niet?
Is het erg als je af en toe drinkt tijdens keto? Nee, niet per se. Als je stabiel bent, geen controleverlies ervaart en bewust kiest, dan kan een enkel glas misschien prima. Maar als je merkt dat je daarna snel weer trek hebt, je rem kwijt bent, zwaarder wordt, of het eigenlijk ‘nodig hebt’ om te ontspannen… dan weet je: dit is geen kleine saboteur. Dit is het oude patroon in een nieuw jasje. Een croissantje in een wijnglas.
Een glas wijn mag. Het mag van mij, en het mag van keto. Je hoeft niets op te geven. Jij maakt je eigen keuzes. En juist daarom helpt het misschien om te weten wat er op het spel staat en wat je lijf je probeert duidelijk te maken.
Zij zijn veel afgevallen
Diabetes 2 omgekeerd