Gezond koolhydraatarm/keto bij diabetes type 1?

Bij mensen met diabetes type 1 kan het lichaam zelf geen insuline (meer) aanmaken. Zonder insuline kun je niet leven, daarom spuit je insuline. De hoeveelheid is precies zo afgestemd, dat de bloedsuikers zoveel mogelijk normaliseren. Mensen met diabetes type 1 krijgen hetzelfde voedingsadvies als iedere andere Nederlander: de richtlijnen van het Voedingscentrum. Je voedsel bevat dus weinig vet en véél koolhydraten. Er wordt gezegd: je kunt in feite eten wat je wilt, zolang je maar voor elke maaltijd een passende hoeveelheid insuline toedient.

Is dat wel een verstandig advies?

Kan insuline diabetes type 1 genezen?
Nee, dat kan niet. Maar, zo legt dokter Jake Kushner in een presentatie uit, hoe beter het lukt om de bloedsuikers te verlagen, hoe kleiner de kans om bij diabetes type 1 op jonge leeftijd aan hart- en vaatziekten te overlijden. Al blijkt uit onderzoek dat deze kans nog steeds drie keer zo groot is bij ‘perfecte waardes’. 

Loop je kans op complicaties?
Het verlagen en stabiel houden van de bloedsuikers is heel lastig. Schommelende en te hoge bloedsuikers veroorzaken veel complicaties zoals hoge bloeddruk, beschadigde nieren, aantasting van het netvlies (retinopathie) en hart- en vaatziekten. Je loopt grote kans op veel ernstige complicaties, dat zijn dezelfde complicaties als bij diabetes type 2. De kans op hypo’s door instabiele bloedsuikers is groter.

Daarnaast is de kans aanwezig dat je in de loop van de jaren naast diabetes type 1 ook diabetes type 2 ontwikkelt; de grote hoeveelheden insuline die je toedient spelen hierbij ook een rol.

Komt er op korte termijn een geneesmiddel tegen diabetes type 1?
Dokter Kushner stelt dat er steeds meer potentiële oplossingen komen, zoals medicijnen die de productie van betacellen aanjagen, stamceltherapie of immunotherapie. Maar hij verwacht in de nabije toekomst geen werkelijke oplossing.

Een gezonde koolhydraatarme aanpak als alternatief

Omdat er weinig medische oplossingen zijn, moet er volgens Dokter Kushner gezocht worden naar andere mogelijkheden. Eén daarvan is: kijken naar voeding. Artsen schrijven vaak een dieet voor met een beetje vet en heel veel koolhydraten. Dat klinkt eigenlijk best onlogisch: als je zelf geen insuline kunt maken om koolhydraten te verwerken, eet dan vooral heel veel koolhydraten!

Kushner is groot voorstander van koolhydraatarm/keto bij diabetes type 1. “Het is heel duidelijk dat we nog veel dingen niet weten over deze aanpak bij diabetes type 1, maar de resultaten die we tot nu toe zien zijn spectaculair!”

Gezonde bloedsuikerwaarden
Dokter Al-Lawati, internist en zelf type 1-diabeet, eet al vijftien jaar koolhydraatarm/keto. Hij ziet bij zichzelf normale bloedsuikerwaarden én bij zijn patiënten die diabetes type 1 hebben, en die eveneens zo eten. Een veel gezondere situatie volgens hem: “De bloedsuikerwaarden die worden aanbevolen voor diabeten type 1 zijn hoog, veel hoger dan normale waarden. Bij zulke hoge waarden ligt de kans op infarcten en hart- en vaatproblemen veel hoger.“

Hij heeft vroeger zelf ervaren hoe lastig het was om zijn suikers stabiel te houden met een gangbare aanpak. “Je kunt het bijna niet goed doen. Na het eten van koolhydraten schieten de bloedsuikers omhoog (een hyper), en door de insuline schieten ze vervolgens naar beneden (een hypo). Met een koolhydraatarme/keto/LCHF aanpak is dat verleden tijd.”

Gewichtsverlies
Insuline zorgt voor opslag van glucose en kan daardoor voor gewichtstoename zorgen. Als je eet volgens een koolhydraatarme/keto aanpak heb je minder insuline nodig, waardoor het makkelijker is om weer af te vallen én op gewicht te blijven.

Minder risico op diabetes 2 (of diabetes 2 verslaan)
Door een koolhydraatarm eetpatroon is veel minder insuline nodig. De kans om diabetes 2 te ontwikkelen neemt af. Is er inmiddels al sprake van diabetes type 2, dan is het mogelijk om hier weer vanaf te komen.

Allerlei lichamelijke kwalen verdwijnen al snel!
Dokter Ian Lake is zelf diabeet type 1 en huisarts. In deze video vertelt hij over zijn ervaringen met deze aanpak. Door koolhydraatarm/keto te eten kan hij zijn bloedsuikers normaal en stabiel houden. Naast basale insuline gebruikt hij nog een minimale hoeveelheid insuline per maaltijd. Uit onderzoek blijkt dat hoe minder insuline wordt gebruikt, hoe lager de kans op hart- en vaatziekten.

Hij vertelt dat ook al snel allerlei vervelende kwalen verdwijnen die vaak voorkomen bij diabetes type 1, zoals stijve gewrichten, spierpijn, duizeligheid, wazig zien en ‘mist in je hoofd’. Zijn eigen ervaringen maken dokter Ian Lake tot een grote voortrekker van deze aanpak bij type 1.

Minder hypo’s
In 2012 werd één van de weinige onderzoeken afgerond die tot nu toe zijn gedaan naar het effect van een koolhydraatarm aanpak bij diabetes type 1. Daaruit bleek dat het aantal hypo’s bij patiënten daalde met negentig procent, wanneer een kwart van de normale hoeveelheid koolhydraten werd gegeten. Dokter Lake betreurt het dat de richtlijnen nog niet zijn toegespitst op een gezonde koolhydraatarme aanpak. Hij maakt zich hard voor toekomstig onderzoek en het verspreiden van informatie.

Belangstelling?

Er zijn een aantal dingen waarmee je volgens Dr. Kushner rekening moet houden wanneer je diabetes type 1 hebt en wilt starten met een koolhydraatarme/keto aanpak.

• Vraag of je behandelaar ervaring heeft met de koolhydraatarme/keto aanpak. Goede begeleiding bij het aanpassen van hoeveelheden insuline is erg belangrijk! Lees ook het verhaal van Angela, die op aanraden van haar diabetesverpleegkundige is gestart.
• Keto-acidose valt mogelijk minder op: bloedsuikers zijn niet altijd verhoogd. Voel je je ziek? Meet dan je ketonenwaarde. Is deze te hoog (boven de 5 mmol/L), eet dan ieder uur 5-10 gram langzame koolhydraten tot je je beter voelt.
• Een hypo valt niet altijd op: prik wat vaker je bloedsuiker als je geen continu-glucosemeter hebt.
• Eiwitten hebben ook invloed op je bloedsuikerspiegel: Als je koolhydraatarm/keto eet, dan eet je wel eiwitten en heb je insuline nodig. Stel het spuiten van kortwerkende insuline uit tot 30 minuten na de maaltijd en gebruik de verhouding 10:6 (eiwit : langzame koolhydraten – hetgeen je spoot voor 6 gram langzame koolhydraten, kun je nu spuiten voor 10 gram eiwitten).
• Sporten en diabetes type 1? Neem voor het sporten een portie eiwitten om een hypo na het sporten te voorkomen.

ERVARINGEN DELEN
Veel mensen besluiten het heft in eigen hand te nemen en starten met een koolhydraatarme/keto aanpak. In verschillende landen hebben mensen met diabetes type 1 hun krachten gebundeld. Zo zijn er facebookgroepen waar type 1 diabeten hun ervaringen met deze aanpak delen. Dit levert veel waardevolle informatie op. In Nederland is (voor zover wij weten) tot op heden niet zo’n groep. 

BOEKEN EN WEBSITES
Adam Brown, zelf diabeet type 1, schreef een praktisch toepasbaar boek  Bright spots and landmines over zijn eigen ervaringen met LCHF. Een ander zeer waardevol boek is dokter Bernstein’s Diabetes Solution. Hierin vind je veel waardevolle informatie, over het verlagen van de bloedsuikers bij zowel diabetes type 1 en type 2. Op deze website vind je veel meer informatie, potcasts en video’s.

Zij werden veel gezonder