Toen Matty Barnhoorn (1962), oprichter van TheNewFood, in 2001 strikt koolhydraatarm/keto ging eten veranderde dat haar leven compleet. Van altijd honger, naar eetrust en verzadiging. Van altijd aan de lijn, naar altijd op gewicht. Van allerlei gezondheidsproblemen, naar bruisende gezondheid. Van altijd moe en lusteloos, naar bergen energie. Elke dag weer! En dat alleen door anders te eten! Haar grootste wens is dat nog heel veel meer mensen deze aanpak ontdekken, zodat ook zij zich zo heel veel beter kunnen gaan voelen! In haar blogs deelt ze wat haar bezighoudt.
EÉN SIGARETJE
“Ik wil hier eerlijk over zijn: gisteren heb ik een sigaret gerookt,” biecht mijn lief op. “Eentje maar, de rest van het pakje heb ik weggegooid. Het was een duur sigaretje dus.” Twee weken geleden is hij gestopt met roken. Hij was er klaar mee. Hij wilde geen slaaf meer zijn van die peuken. En hij wil ook beter voor zijn lijf zorgen. En zich fitter voelen. Het moment van stoppen was zorgvuldig uitgekozen.
Ik vind het moedig dat hij nu met mij deelt dat het ‘is misgegaan’, ondanks dat hij dat delen lastig vindt. Hij had het niet verwacht dat het mis zou gaan. Ik vraag hem of er een aanleiding was geweest. Dat weet hij eigenlijk niet eens. “Ineens zat het in m’n hoofd en ging ik sigaretten kopen. Ik heb er niet eens echt over nagedacht. Gewoon recht op mijn doel af.”
VERSTAND OP NUL
Iedereen die ook ooit is gestopt met roken, zal dit herkennen. Verstand op nul, blik op oneindig en toch weer even roken. Met achteraf de kater en de teleurstelling. Mijn lief doet het echt geweldig goed en hij is er vrij laconiek over; het is immers maar één sigaretje. Ik geloof hem maar al te graag. Maar ik weet, net als hijzelf natuurlijk, dat hij er nog lang niet is. Loskomen van een rookverslaving is gewoon enorm lastig.
En dat is natuurlijk precies de bedoeling! Sigaretten worden opzettelijk zo verslavend mogelijk gemaakt. Tabaksfabrikanten voegen vaak smaakstoffen toe en stoffen die de opname van nicotine versnellen. Nicotine stimuleert de afgifte van dopamine in de hersenen. En dat geeft een gevoel van beloning en plezier. Dit activeert het beloningssysteem in de hersenen en dat versterkt het verlangen om opnieuw roken.
KOOLHYDRATEN
Mijn lief is niet de enige bij wie de verslaving weer een kans kreeg. We horen het dagelijks in de praktijk. “Ik heb één keer gezondigd,” vertellen mensen dan. “Ik kon dat gebakje niet afslaan.” Ja, ik heb het nu over een koolhydratenverslaving. Want reken maar dat koolhydraten verslavend zijn! In de eerste plaats doordat we vaak insulineresistent zijn, waardoor insuline letterlijk schreeuwt om nog meer koolhydraten.
Maar dat is alleen fysiek. Als je stopt met koolhydraten, dan merk je al na een paar dagen dat je een soort eetrust krijgt. Je bloedsuikers zijn gedaald en je lijf functioneert veel beter zonder al die koolhydraten. Maar dan ben je er nog niet. Dan begint het eigenlijk pas. Want ook hier komt dopamine om de hoek kijken. En de kracht van een koolhydratenverslaving moet je echt niet onderschatten.
DAT ENE KOEKJE
Ook voedingsmiddelen worden bewust verslavend gemaakt, door combinaties van ingrediënten en stoffen toe te voegen die de afgifte van dopamine stimuleren. Zodat jij je even gelukkig voelt na het eten ervan. Ja, ook koolhydraatrijke voeding kan je een gevoel van euforie, ontspannen en plezier brengen. En daarom is het zo moeilijk om ermee te stoppen. In feite net zo moeilijk als stoppen met roken.
En daarom is het zo ‘gevaarlijk’ om dan toch weer dat ene koekje te eten. Niet omdat dat ene koekje op zich zoveel kwaad kan, zeker niet na al die jaren van veel koolhydraten eten. Eén zo’n koekje kan er ook nog wel bij. Maar het activeert wel direct weer het hele dopaminegedoe, waardoor je al snel weer verlangt naar nog een koekje. En nog eentje. En misschien ook nog die zak chips?
BEN JIJ VERSLAAFD?
Als je van een verslaving af wilt komen, dan is de eerste stap altijd: erkennen dat je verslaafd bent. En daar zit het probleem. Heb jij ooit gehoord van een koolhydratenverslaving? Wist je dat dat bestond? Misschien heb je wel eens gehoord van een ‘eetverslaving’, maar vergis je niet: de koolhydraten zijn de boosdoeners. Ik hoor nooit van mensen dat ze een los kipfiletje bakken als ze even een oppepper nodig hebben.
Dat verslavende van koolhydraten is ook een belangrijk argument van veel mensen om niet eens aan gezond keto te beginnen. “Ik kan niet zonder brood en pasta, hoor,” zeggen ze dan. Het is dan soms zelfs lastig om er een gesprek over te hebben. Kom niet aan mijn koolhydraten! Ik heb dat zo vaak meegemaakt. Vooral bij mensen van wie ik vermoed dat ze juist zo ontzettend veel baat bij zouden kunnen hebben bij keto.
STAP 2
Eerst zul je dus moeten toegeven dat je verslaafd bent aan koolhydraten. Nadat je dat hebt gedaan, volgt stap twee: het voornemen om ermee te stoppen. Net zoals een roker zich dat voorneemt. Rokers stoppen zelden zomaar onvoorbereid, van de ene op de andere dag. Ze leven toe naar hun stopdag. En ze wéten dat het moeilijk gaat worden. Maar ze willen het en ze weten waarom. Ze willen weer de baas zijn.
Net als mijn lief, die niet meer geleefd wil worden door sigaretten. Zo’n rookverslaving en het móeten roken brengt zoveel onrust. Steeds die angst dat hij niet genoeg sigaretten bij zich heeft (en wat hij soms allemaal wel niet doet om dan toch aan een sigaret te komen), de angst dat hij ergens niet (op tijd) kan roken omdat het leven voor hem toch net een stukje minder fijn is als er niet gerookt kan worden.
Datzelfde geldt als je koolhydratenverslaaft bent. Die hunkering naar je volgende koolhydratenshot. Steeds weer iets ‘moeten’ eten. Altijd hongerig. En ook die momenten dat je weer voor de kast staat, op zoek naar ‘iets lekkers’. De keren dat je eigenlijk geen honger meer hebt, maar toch dat toetje neemt, of de rest van de rol koekjes. En ga zo maar door…
STAP DRIE
Als je je hebt voorgenomen dat je hier mee wilt stoppen, dan ga je naar stap drie. Dat is starten met gezond keto eten, dat is de kortste klap. Onderweg let je goed op dat het koolhydratenmonster niet toeslaat. Wees altijd alert! Het kan maanden duren voor je een beetje uit die verslaving komt. En al wordt het in die maanden wel steeds wat makkelijker, het kan toch echt nog elk moment misgaan. Dat je toch weer ‘zomaar’ met een broodje voor je neus zit of met een zak drop thuiskomt. ‘Het is maar voor één keertje’, maakt de verslaving je wijs.
En jij wilt dat maar al te graag geloven. De volgende ochtend op de weegschaal is er misschien niets aan de hand en dat maakt je blij; je kunt dus best af en toe smokkelen! Misschien vandaag ook een beetje, bij die verjaardag straks? Je raadt al waar dit naartoe gaat. Helaas loopt het bij veel mensen vanaf dat moment compleet uit de klauwen. En dan zit er maar één ding op: weer bij stap één beginnen.
Zij zijn veel afgevallen
Diabetes 2 omgekeerd