GEBRUIK JE (NOG) GEEN MEDICATIE ÓF ALLEEN METFORMINE?
Je hoeft NIET eerst te overleggen. je gaat immers alleen anders (en geoznder) eten!
je kunt meteen beginnen met de startgids! Elke dag is meegenomen om te voorkomen dat je straks (meer) medicatie moet gaan gebruiken en steeds zieker wordt… Je zult zien dat je je al binnen een paar dagen heel veel beter gaat voelen en dat je bloedsuikers zijn gedaald!

Wil je liever eerst overleggen met je huisarts/specialist doe dat dan. Ook als je je zorgen maakt over je klachten. Is je huisarts/specialist niet op de hoogte van deze aanpak verwijs ze dan naar onze informatie voor zorgprofessionals

GEBRUIK JE BLOEDSUIKERVERLAGENDE PILLEN 
Bloedsuikerverlagende pillen slikt (zoals gliclazide) overleg dan áltijd met je diabetesverpleegkundige, praktijkondersteuner, huisarts of specialist vóór je start met deze aanpak. Je moet namelijk al vanaf dag één deze medicatie verminderen.

Maak samen een plan vóór je begint. Als je  niet  snel genoeg afbouwt kun je levensgevaarlijke hypo’s krijgen. Neem eventueel deze brief mee naar je behandelaar. Wijs je behandelaar ook op de pagina: medicatieafbouwen voor zorgprofessionals

ANDERE MEDICATIE (BLOEDDRUK, CHOLESTEROL ETC)
Dan kun je gerust beginnen met deze aanpak. Deze aanpak kan al snel hele goede resultaten geven waardoor het misschien na enkele weken al wel nodig is eventuele medicatie af te bouwen. Medicatie afbouwen doe je áltijd in overleg met je behandelaar, dus huisarts of specialist.

Metformine is niet een directe bloedsuikerverlager, zoals glicazide,  maar het maakt de opname van suiker iets gemakkelijker. Dat kan zeker in het begin nog wat ondersteuning bieden, zonder dat je bang hoeft te zijn voor hypo’s. metformine kan geen hypo’s veroorzaken.

Heb je geen last van metformine (bv diarree) dan kan het fijn zijn om deze medicatie nog wat langer door te gebruiken.
Het hoeft niet beslist maar het kan wel. Je maakt hier zelf een keuze in, uiteraard in overleg met je behandelaar.

LUKT HET NIET OM AF TE BOUWEN?

Blijven de bloedsuikers hoog wanneer je insuline gebruikt en bent gestart met onze gezonde koolhydraatarme aanpak  dat kan het zijn dat het afbouwen te langzaam gaat. Hoge insulinelevels houdt namelijk de insulineresistentie in stand of verergert deze.

Voor veel diabetesverpleegkundigen en praktijkondersteuners is het afbouwen van diabetes medicatie nog onbekend terrein. (Ze zijn beter bekend met méér medicatie voorschrijven.) Geef vooral aan dat te langzaam afbouwen van insuline ervoor kan zorgen dat de insulineresistentie in stand wordt gehouden. 
Wijs eventueel nogmaals op de handleiding afbouwen medicatie voor zorgprofessionals.

GEBRUIK JE INSULINE?
Wanneer je insuline spuit overleg dan áltijd met je diabetesverpleegkundige, praktijkondersteuner, huisarts of specialist vóór je start met deze aanpak. Je moet namelijk al vanaf dag één deze medicatie verminderen.

Maak samen een plan vóór je begint. Als je  niet  snel genoeg afbouwt kun je levensgevaarlijke hypo’s krijgen. Neem eventueel deze brief mee naar je behandelaar. Wijs je behandelaar ook op de pagina: medicatieafbouwen voor zorgprofessionals

ZOUT: (ook bij hoge bloeddruk zie info BIJ COMPLICATIES)
– Los een halve theelepel gewoon zout (of Himalayazout of Keltisch zeezout) samen met een halve theelepel LoSalt jodium (potje te koop in de supermarkt) op in een glas water. Drink dit in één of twee keer op en herhaal dit elke dag de eerste maand.
– Neem eventueel ook wat bouillon van een blokje als je je wat ‘flauw’ voelt.

MAGNESIUM:
Let goed op welke magnesium je koopt, lang niet iedere magnesium wordt goed opgenomen. Kies bijvoorbeeld deze soort, 2 á 3 pillen per dag:  Magnesium Trio Softgels van Now
Verder advies over aanvullingen vind je bij de startgidsvragen.

HOE LANG NOET JE DIT DOEN?
Ik raad je aan om dit in ieder geval de eerste 4 weken te doen en blijf dit bijvoorkeur zolang je gewicht verliest.

In principe kun je gewoon starten met gezond koolhydraatarm. Effectief en gezond beginnen met deze aanpak kun je het beste doen met de weekmenu’s uit de startgids. De meeste mensen volgen de menu’s twee keer, dus 8 weken.

In de eerste 4 tot 8 weken leert je lichaam effectief gebruik te maken van een vetverbranding. Daar wordt het steeds beter in en dat kan jou veel gezondheidswinst opleveren. Je leert in die eerste weken precies hoe je het aanpakt en daarna kun je je eigen menu samenstellen, eventueel met behulp van één of meer van de specials.

Heb ik nog meer nodig voor de start?
Alles wat je moet weten staat in de startgids. De menu’s zijn simpel, boodschappen doe je in de supermarkt en je gezin kan gewoon met je mee eten. Zorg dat je zout en mineralen aanvult, lees hiervoor pagina 87.

Eet je bepaalde producten niet dan vind je opties voor vervangers bij de startgidsvragen.

Zeker! De weekmenu’s zijn voor één persoon, maar je kunt de gerechten heel gemakkelijk voor meerdere personen maken. Iedereen vindt het eten altijd heerlijk, dus het zal geen probleem zijn!

Bovendien is het voor iedereen gezonder om een stuk minder koolhydraten te eten en veel meer puur vers en écht eten. Geniet ervan!

Sommige mensen hebben verhoogde nuchtere bloedsuikers, ook wanneer zij in de avond niet gegeten hebben of een meerdaagse watervast doen. Dit wordt het Dawn Effect/Dawn Fenomeen genoemd. 75% van de mensen met diabetes type 2 krijgt hiermee te maken. Het maakt niet uit of je wel of geen insuline gebruikt.
In de vroege ochtend maakt je lijf stofjes aan die ervoor zorgen dat glucose wordt vrijgegeven die je helpen om wakker te worden en op te staan. Daarnaast wordt je insulinespiegel tijdens slapen (vasten) lager. Resultaat: je bloedsuiker neemt toe.

Dit gebeurt bij alle mensen, maar bij mensen met diabetes type 2 kan dit leiden tot hoge nuchtere bloedsuikers. Dit komt omdat er bij deze mensen teveel suiker in de lever opgeslagen is. De lever kan dit niet gedoseerd afgeven omdat deze na jaren diabetes vaak nog vól met suiker zit. De lever laat in één keer veel suiker vrij: je bloedsuiker stijgt snel. Dit is absoluut niet slecht! Je hoeft dus NIETS te doen!

Op deze manier maakt je lever zichzelf schoon, het ruimt suikers op die tijden verborgen zijn geweest. Als je insuline zou gaan spuiten verplaats je de suikers enkel weer naar plekken waar het niet zichtbaar is en zo hou je de vicieuze cirkel in stand.

De verhoogde bloedsuiker betekent dus niet dat je iets verkeerd doet, het betekent enkel dat je lijf suikers op te ruimen heeft: ga vooral door met koolhydraatarm/keto eten, je lijf is druk bezig met het herstel! De waardes zakken vanzelf in de loop van de maanden.

Klik hier voor meer informatie

WAARSCHUWING
Voor veel behandelaars (artsen/diabetesverpleegkundigen/praktijkondersteuners) is het afbouwen van medicatie bij diabetes nieuw. Soms zijn ze daarom te voorzichtig. Als jouw waardes verder enorm zijn verbeterd en als ook jouw HbA1c verbetert dan MOET je medicatie afbouwen. Je loopt anders het risco een levensgevaarlijke hypo te krijgen. Alleen verhoogde nuchtere waardes zijn vrijwel nooit aanleiding om medicatie niet af te bouwen.
Wees hier alert op, ga in gesprek. Wijs je behandelaar eventueel op de informatie voor zorgprofessionals, waar ook een protocol te vinden is om medicatie af te bouwen.

LUKT HET NIET OM AF TE BOUWEN?

Blijven de bloedsuikers hoog wanneer je insuline gebruikt en bent gestart met onze gezonde koolhydraatarme aanpak  dat kan het zijn dat het afbouwen te langzaam gaat. Hoge insulinelevels houdt namelijk de insulineresistentie in stand of verergert deze.

Voor veel diabetesverpleegkundigen en praktijkondersteuners is het afbouwen van diabetes medicatie nog onbekend terrein. (Ze zijn beter bekend met méér medicatie voorschrijven.) Geef vooral aan dat te langzaam afbouwen van insuline ervoor kan zorgen dat de insulineresistentie in stand wordt gehouden.
Wijs eventueel nogmaals op de handleiding afbouwen medicatie voor zorgprofessionals.

HOE SNEL ZAKKEN JE BLOEDSUIKERS?
Je bloedsuikers zakken al vanaf de eerste dag. Omdat er vrijwel geen nieuwe suiker wordt gemaakt uit je koolhydraatarme voeding komt er dus ook maar weinig suiker bij in je bloed. En dat is direct meetbaar.

Blijven je nuchtere waardes hoger? Kijk dan bij de vraag hierover.

HOE SNEL ZAKT JE HbA1c?
Je HbA1c geeft aan wat de gemiddelde bloedsuikerwaardes zijn geweest in de afgelopen 3 maanden. Als je net bent begonnen met koolhydraatarm eten dan zal je HbA1c dus nog niet veel gezakt zijn, terwijl je bloedsuikers al wel enorm zijn gedaald. In de loop van de maanden die volgen zul je zien dat ook deze waardes snel dalen en uiteindelijk normaal worden! 

Veel diabeten hebben direct na het sporten (vooral krachttraining) een hogere bloedsuiker. Het lichaam kan cortisol als (stress)reactie op het sporten en dat kan de bloedsuikers verhogen. Geen reden tot zorg! 

Op lange termijn wordt je HbA1c wel lager.

BLIJF JE MOE NA DE MAALTIJD?
Sommige mensen met diabetes reageren niet alleen heftig op koolhydraten, maar kunnen ook hoge bloedsuikers krijgen van eiwitten. Ben je vermoeid of slaperig na het eten van een maaltijd met veel eiwitten? Dan reageer je mogelijk heftiger op eiwitten omdat je erg insulineresistent bent. Het is dan aan te raden iets minder eiwitten te eten. Neem dan kleinere porties kip, vlees, vis of eieren.

BLIJVEN JE BLOEDSUIKERS TE HOOG?
Mogelijk zakken ze beter als je wat minder eiwitrijke maaltijden eet.

DEELVASTEN OM INSULINERESISTENTIE TE VERMINDEREN
Door minder vaak op een dag te eten kun je beter afvallen. Daarnaast hoeft je lijf minder vaak insuline aan te maken en krijgt je lijf meer rust. Je geeft je lichaam meer ruimte en tijd om de eigen vetreserves te gebruiken en insulineresistentie te verminderen. Wil je dit uitproberen dan vind je hier meer informatie.

LET OP: Als je nog bloedsuikerverlagende medicatie spuit/slikt is NIET RAADZAAM OM TE DEELVASTEN. Wacht tot je van bloedsuikerverlagende medicatie (zoals gliclazide) af bent. Spuit geen insuline als je aan het vasten bent en hou je bloedsuikers goed in de gaten!

Diabetes 2 komt vaker voor in bepaalde families. Dat komt omdat insulineresistentie vaak in de genen zit. Maar iedereen kan diabetes 2 verslaan door gezond koolhydraatarm te eten.
Dus ook als diabetes 2 ‘in de familie zit’.

Zéker kun je starten, het is zelfs een heel goed idee! We zien al heel snel de bloeddruk verlagen en normaliseren. Hoige bloeddruk wordt veroorzaakt door hoge bloedsuikers, dus door het eten van koolhydraten!

Zout is dus niet de oorzaak van hoge bloeddruk (dat is lang gedacht en denken sommige mensen nu nog wel). Je kunt dan ook gewoon ruim voldoende zout gebruiken. Dat is zelfs belangrijk, want anders kan je minder goed gaan voelen. Je hebt zout nodig, zeker als je gaat starten met koolhydraatarm eten. Zie ook de vraag: Hoe vul ik mijn mineralen aan.

GEBRUIK JE BLOEDDRUKVERLAGENDE MEDICATIE?
Houd er rekening mee dat je bloeddruk door deze aanpak heel snel weer normaal wordt. Vaak al binnen enkele weken. Slik je medicatie wees er dan alert op dat dit tijdig wordt gestopt om te voorkomen dat je een te lage bloeddruk krijgt!

Zéker kun je starten, het is zelfs een heel goed idee! We zien al snel de cholesterol waardes (triglyceriden en HDL) en ratio’s verbeteren.

Je kunt de startgidsweekmenu’s precies zo aanhouden, je hoeft niets te wijzigen aan het menu. Je hoeft dus geen vet weg te laten, dan werkt deze gezonde koolhydraatarme aanpak niet omdat je je lichaam te weinig brandstof geeft.

Lees de ervaringen van anderen die met deze aanpak zijn gestart. Allemaal vertellen ze dat hun cholesterolwaardes zijn verbeteren en dat ze snel met eventuele cholesterolverlagers konden stoppen!

VERMINDERDE NIERFUNCTIE
Functioneren je nieren nog wel voor een groot deel, dus minstens 50%, dan kun je vaak zelfs aanzienlijke verbetering verwachten. Veel mensen met diabetes 2 en nierfalen zien verbetering bij deze koolhydraatarme / LCHF / keto aanpak.
Advies is om gewoon de startgids weekmenu’s te volgen maar niet meer eiwitten te eten dan aangegeven in de weekmenu’s.

STERK VERMINDERDE NIERFUNCTIE
Werken jouw nieren voor minder dan 50% dan is de kans dat veel herstel plaatsvindt door deze aanpak kleiner. Maar volgens artsen (zie bronnen) is wel enige verbetering mogelijk. In ieder geval kun je verdere beschadiging voorkomen!
Advies is om minder eiwitten te eten dan in de startgids menu’s staat aangegeven, neem bijvoorbeeld de helft van de eiwitrijke producten en voeg wat meer vet toe daarvoor in de plaats!

Bronnen en meer informatie:
Dokter Annette Bosworth over LCHF/KETO en nierproblemen
Dokter Eric Berg over LCHF/KETO en nieren
Dokter Stephan Phinney over of LCHF/KETO eten gezond is voor de nieren

EXTRA TIPS: VERMINDEREN ONTSTEKINGEN
Een gezonde koolhydraatarme/keto aanpak heeft een ontstekingsremmende werking. Je kunt dus gewoon de weekmenu’s volgen. Eventueel gecombineerd met onderstaande tips.

PAS OP MET ZONNEBLOEMOLIE, MARGARINE, BAK-EN-BRAAD E.D.
Omega-6 rijke vetten  (zoals zonnebloemolie, margarine, vloeibare boter of arachideolie) bevorderen ontstekingen, dat is voor niemand gezond!  Daarom wordt in de startgids ook specifiek roomboter, olijfolie en kokosolie aangeraden. Ook reuzel, ghee of ossenwit zijn goede opties.

Kies ook voor de vettere vleessoorten, zoals speklapjes, spekjes en kippendijen met vel. Sommige vette plantaardige voeding is wel geschikt, zoals avocado en kokos.

EET VAKER VIS! LIEFST DRIE KEER PER WEEK
Vette vis is rijk aan omega 3. Omega 3 werkt ontstekingsremmend en zorgt ervoor dat insulineresistentie afneemt. Vette vissoorten zijn bijvoorbeeld zalm, haring en makreel.

Naast het eten van vette vis kan je ook visoliecapsules slikken. Zorg er bij de aanschaf van visolie voor dat de verpakking donker is, dus niet doorzichtig, en bewaar de capsules in de koelkast. Ook kan je in plaats van vis walnoten en lijnzaad eten, let hierbij wel op dat je niet teveel walnoten eet als je af wil vallen.

Veel mensen (zelfs zorgprofessionals) verwarren vaak ketoacidose met ‘in ketose zijn’ door anders eten. Ze zijn daarom wat angstig voor ketose. Maar het zijn twee heel verschillende toestanden! Natuurlijke ketose is een zeer gezonde toestand terwijl ketoacidose gevaarlijk is. Wat is het verschil?

Natuurlijke voedingsketose
Als je strikt koolhydraatarm eet verhogen je bloedsuikers nauwelijks en blijven ze mooi stabiel. Als je weinig suiker in je bloed hebt gaat je lichaam een andere brandstof gebruiken namelijk vet. Als je vet gebruikt als brandstof ontstaan ketonen. Je komt dan ‘in ketose’. Het lichaam heeft dit proces goed onder controle en zorgt er (met behulp van insuline) voor dat de hoeveelheid ketonen binnen gezonde grenzen blijft. We noemen dit natuurlijke voedingsketose. Ketonen zijn een superieure brandstof voor je lijf. En je merkt dat ook al snel doordat je meer energie krijgt, doordat je helderder wordt in je hoofd en doordat allerlei gezondheidsklachten afnemen. 

Ketoacidose
Ketoacidose is een situatie die eigenlijk alleen kan ontstaan bij diabetes type 1 waarbij zelf geen insuline kan worden aangemaakt en iemand bijvoorbeeld is vergeten om insuline te spuiten of de apparatuur niet goed werkt. Bij ketoacidose ontstaat als bloedsuikers heel hoog zijn maar geen insuline wordt aangemakt. Zonder insuline kan je lichaam de bloedsuikers niet gebruiken als brandstof. Er ontstaat een paniek situatie en het lichaam gaat grote hoeveelheden ketonen maken. Omdat geen insuline aanwezig kan het lichaam de hoeveelheid ketonen niet binnen gezonde grenzen houden. Het lichaam verzuurd en dit is een acuut gevaarlijke situatie.

Bij mensen met diabetes 2 komt dit in principe nooit voor. Een uitzondering is wanneer bepaalde diabetesmedicatie, zogenaamde SGLT2 remmers  (Invokana, Forxiga, Jardiance, Steglatro) worden gebruikt. De kans is bijzonder klein, maar misschien kun je met je behandelaar overleggen over deze specifieke medicatie.

Een gezonde strikt koolhydraatarme aanpak gaat over gezond puur en vers eten. Je gaat zelfs veel gezonder eten dan je waarschijnlijk deed. Veel koolhydraten voeden je niet maar vullen je vooral. Je gaat nu écht voeding eten! Het kan even duren voor de balans terug is in je lijf. Maar je merkt al wel heel snel dat je je beter gaat voelen.

Omdat je vochthuishouding verandert kun je de eerste weken zout en mineralen verliezen. Je moet deze aanvullen. Lees in een eerdere vraag hoe je dat kunt doen.

Heb je eenmaal diabetes 2 gehad dan is de kans aanwezig dat de ziekte terugkomt. dat kun je eenvoudig voorkomen door gezond koolhydraatarm te blijven eten! Om dat leuker en nog lekkerder te maken kun je kiezen uit verschillende eenvoudige kookboekjes vol heerlijke gerechten. 

Je kunt een koolhydraatarme/keto aanpak je leven lang blijven volgen. Het is een puur gezonde manier van eten waarbij je alleen verse producten gebruik die goed zijn voor je lijf. De kans is zo het grootste dat je klachten zo voor altijd weg blijven. Ga je weer ‘normaal eten’ dan is de kans groot dat je opnieuw diabetes ontwikkelt.

Gezonder eten is wat mij betreft ook een veel betere optie dan medicatie! Gelukkig eet je heerlijk en verbetert ook je algemene gezondheid. Perfect om gezond(er) mee oud te worden dus!