Koolhydraatarm eten wordt de laatste jaren steeds populairder en daarmee komen er ook steeds meer ‘varianten’ in koolhydraatarm. Er komen striktere vormen, ineens is er ook keto, of ketogeen… Maar wat is wat? Je ziet bijna door de bomen het bos niet meer! Veel varianten lijken op elkaar of zijn eigenlijk hetzelfde. De verschillen zitten hem in het aantal koolhydraten per dag.
Je kunt koolhydraatarm eten grofweg in drie groepen indelen.
1. STRIKT KOOLHYDRAATARM/KETO
tot ± 25 gram koolhydraten
2. KOOLHYDRAATARM/LCHF
25 – 50 gram koolhydraten
3. KOOLHYDRAATBEPERKT
50 – 125 gram koolhydraten
1. KOOLHYDRAATARM/KETO (ketogeen)
Wat is het?
Je eet koolhydraatarm tot maximaal 20-25 gram koolhydraten per dag (veel minder mag ook) en meer gezonde vetten. Door deze koolhydratengrens stopt je lichaam met koolhydraten verbranden als belangrijkste brandstof en schakelt het over op een vetverbranding. Je lichaam maakt vrijwel alleen nog maar gebruik van vet (ketonen) als brandstof. Je komt daardoor ‘in ketose’. Dit is de aanpak van TheNewFood. Deze aanpak wordt ook wel ‘ketogeen’ of ‘ketodieet’ genoemd. Het is een manier van eten die van nature bij ons past.
Voordelen
– Je maakt vrijwel geen insuline aan waardoor je lichaam makkelijker de eigen vetreserves kan gebruiken en je afvalt
– Ketonen zijn een betere brandstof voor je lijf, je krijgt meer energie en gaat beter slapen
– Ketonen zijn ook een betere brandstof voor je hersenen, je wordt helderder en kunt weer beter focussen
– Eetrust! Je bent de hele dag goed verzadigd en hebt vaak genoeg aan 2 maaltijden
– Veel gezondheidswinst, zowel kleine als grote (chronische) gezondheidsproblemen nemen af of verdwijnen
– Keto wordt steeds vaker ingezet bij de behandeling van diabetes 2, epilepsie en bijvoorbeeld kanker
– Lees meer over de voordelen van ketose
Voor wie?
Strikt koolhydraatarm/keto is in principe geschikt voor iedereen. Voor wie (snel) wil afvallen en ook voor wie andere gezondheidsproblemen heeft die verbeterd kunnen worden op een keto aanpak. Voor mensen met diabetes type 2 is deze hoeveelheid koolhydraten het meest effectief (dit blijkt ook uit een recente studie). Ook sporters kunnen veel beter presteren op een keto aanpak.
Wat eet je?
Zoveel mogelijk puur, vers en écht eten met heel weinig koolhydraten met ook producten die van nature vetter zijn. Je eet geen producten die ervoor kunnen zorgen dat je uit ketose raakt (en dus weer op koolhydratenverbranding overgaat). Lees hier meer over je menu samenstellen.
Hoe pak je het aan?
Je kunt gebruik maken van de weekmenu’s uit de STARTGIDSEN, naast weekmenu’s vind je hier ook veel extra recepten en informatie. Wil je liever zonder de STARTGIDSEN aan de slag? Gebruik de koolhydratentabel en ga je uit van voedingsmiddelen die GROEN staan aangegeven als basis. De voedingsmiddelen die BLAUW staan aangegeven neem je alleen af en toe en met mate.
Ongezonde varianten van koolhydraatarm/keto
Helaas kun je ook ‘keto eten’ op een ongezonde manier. Er komen ook steeds meer varianten op deze aanpak die niet allemaal even gezond zijn. Bijvoorbeeld een variant met veel maaltijdvervanger of pakjes en zakjes… Daar schiet je lijf niet veel mee op want dat heeft pure echte voeding nodig. Bovendien kun je niet je hele leven op maaltijdvervangers leven. Pas goed op dat je kiest voor een gezonde aanpak. Meer info vind je hier!
2. KOOLHYDRAATARM/LCHF
Wat is het?
LCHF is een afkorting van Low Carb High Fat. Dit betekent letterlijk vertaald: MINDER KOOLHYDRATEN MEER VET. Je eet tot rond 50 gram koolhydraten per dag en voldoende gezonde vetten om te zorgen dat je verzadigd bent. In Zuid-Afrika noemen ze deze vorm ‘Banting’. Wij kennen het vaak als gewoon koolhydraatarm.
Is het keto?
In principe kun je met deze hoeveelheid koolhydraten ook nog in ketose blijven. Of je wel of niet in ketose blijft, verschilt per persoon. Vaak hangt dat ook af van de soort koolhydraten die je eet. Maar voor veel mensen zijn het net te veel koolhydraten om in ketose te blijven.
Hoe doe je het?
Je eet tot 50 gram koolhydraten per dag en meer gezonde vetten, voldoende om verzadigd te blijven. De aanpak is verder gelijk aan keto.
Voor wie?
Is het eenmaal gelukt om je bloedsuikers te verlagen en om op je streefgewicht te komen? Dan wil je dat ook zo houden. Meestal werkt doorgaan met maximaal 20 tot 25 gram koolhydraten per dag dan het beste. Maar sommigen kunnen (misschien af en toe) wat meer koolhydraten (tot 50 gram koolhydraten per dag), eten. Hoe vaak je wat meer koolhydraten kunt eten verschilt per persoon en moet je zelf uitvinden. Het gevaar van iets te veel koolhydraten is dat je weer hongerig wordt en je je eetrust kwijtraakt. Dan gaat het vaak al snel mis.
Voor wie is strikt keto geschikter?
Heb je heel snel last van overgewicht, verhoogde bloedsuikers en vermoeidheid/minder energie? Of merk je dat je snel moe en slaperig wordt van iets koolhydraatrijkere producten, dan kan dit een te hoge hoeveelheid koolhydraten voor je zijn. Je bloedsuikers worden dan hoger en je maakt weer veel insuline aan. Dat is jammer. Ik raad je aan om dan strikt koolhydraatarm/keto te (blijven) kiezen.
Hoe pak je het aan?
Om te starten raad ik je altijd aan om met strikt keto te beginnen, je kunt gebruik maken van de weekmenu’s uit de STARTGIDSEN. Na 8 weken kun je wat extra koolhydraten toevoegen. In de koolhydratentabel ga je dan uit van producten die in GROEN en BLAUW aangegeven zijn.
3. KOOLHYDRAATBEPERKT
Wat is het?
Je eet tussen de 50 en tot 125 gram koolhydraten per dag. Je eet wat minder vetten dan met de eerste twee opties, omdat je lichaam vooral de aangeboden koolhydraten gebruikt als brandstof.
Is het keto?
Nee, iedereen raakt uit ketose bij deze hoeveelheid koolhydraten, een heel enkele uitzondering daargelaten.
Voordelen
Een voordeel kan zijn dat je minder beperkt bent wanneer je buiten de deur (uit eten, op visite etc) eet. Je kunt ook van allerlei gebak en brood maken en allerlei kant-en-klaar producten eten, wat je niet kunt eten als je gezond keto eet. Maar dit zijn meteen ook nadelen, want de kans op terugvallen is groot als je ‘bijna normaal’ blijft eten. Ook omdat je je niet echt veel beter gaat voelen.
Voor wie?
Tussen 50-125 gram per dag is vooral geschikt voor mensen die (nog) niet insulineresistent zijn. Ben je jong en actief en ben je (nog) niet insulineresistent dan kun je waarschijnlijk ook wel wat meer koolhydraten eten. 125 gram koolhydraten per dag is dan ook een mooie grens. Uiteraard kun je er ook ruim onder gaan zitten. Op zich profiteer je zo wel van minder heftige pieken in je bloedsuikers, wat je gezonder kan houden.
Voor wie niet?
Heb je heel snel last van overgewicht en val je moeilijk af? Heb je verhoogde bloedsuikers en last van vermoeidheid/minder energie? Of merk je dat je snel moe en slaperig wordt van koolhydraatrijkere producten, zoals zoet, fruit, brood of pasta, dan kan dit een te hoge hoeveelheid koolhydraten voor je zijn. Ik raad je aan om dan koolhydraatarm/keto of koolhydraatarm/LCHF te kiezen.
Is het haalbaar?
Ik zie bij veel mensen dat het lastig is om vol te houden. Je mist de verzadiging die je wel hebt bij strikt koolhydraatarm/keto eten. Het is ook lastiger om maat te houden en niet terug te vallen in oude eetpatronen. We raden deze aanpak eigenlijk alleen aan bij kinderen, waarvoor strikt keto niet nodig of haalbaar is.
Welke producten eet je?
In de koolhydratentabel ga je dan uit van producten die in GROEN en BLAUW aangegeven zijn en heel soms iets wat ROOD aangegeven is.
VRAGEN OVER DE GEZONDE KETO AANPAK VAN THENEWFOOD (STARTGIDS AANPAK)
Kan iedereen starten? Ook met ziekte of medicatie?
Gezond koolhydraatarm/keto eten gaat over ánders eten. Je lijf weer voeden met puur en echt eten waar je lijf voor is gemaakt. Eten wat bij jouw lijf past. Iedereen kan hiermee starten en zichzelf zo slanker, energieker en gezonder eten.
Ziekte of medicatie?
Heb jij gezondheidsproblemen of gebruik je medicatie? Kijk dan eerst even hier of jij ook direct kunt beginnen.
Welke aanpak kies je alsje diabetes hebt?
We zien dat mensen met diabetes type 2 de beste en snelste resultaten behalen wanneer ze keto koolhydraatarm starten, volgens de KETO aanpak van de STARTGIDS. Ook hoge bloeddruk wordt snel weer lager en cholesterol verbetert.
Maakt het nog uit hoe je de koolhydraten invult?
Een gezonde koolhydraatarme/keto aanpak gaat wat ons betreft niet alleen over heel weinig koolhydraten, maar ook over hoe je je menu samenstelt. Wij vinden het belangrijk om te kiezen voor puur gezond en écht eten, met voldoende eiwitten en gezonde vetten. Je kunt koolhydraatarm of keto ook op een minder gezonde manier aanpakken, we hebben een aantal van deze methodes hier op een rijtje gezet.
Hoe lang kun je gezond koolhydraatarm/keto blijven eten?
Uitgaan van weinig koolhydraten en meer gezonde vetten is een manier van eten die veel beter bij ons past en veel gezonder is dan de hoeveelheden koolhydraten die mensen normaal eten. Dit is hoe onze verre voorouders al aten, dus hoe we van nature eten. Je kunt dit gewoon je leven lang zo blijven doen!
Hoeveel koolhydraten eet je als je je doelen hebt bereikt?
Ook als je je doelen hebt bereikt kun je gewoon keto blijven eten. De kans is groot dat de klachten die je had weer terugkomen als je weer gaat eten zoals je at. Wil je niet verder afvallen? Lees hier hoe je je menu aan kunt passen.
Je hersenen hebben toch koolhydraten nodig?
Ook voor je hersenen zijn ketonen vetten een veel betere brandstof. Daarom zien we ook zoveel verbetering bij ziektes die met een tekort aan energie in de hersenen hebben te maken. Een klein deel van je hersenen heeft wel glucose nodig, maar die maakt je lichaam zo nodig zelf uit vet en eiwit (dit proces heet gluconeogenese).
Is er een minimale hoeveelheid koolhydraten die je moet eten?
Nee, er is geen minimum hoeveelheid. In principe zou je zelfs zonder koolhydraten kunnen. Je kunt heel goed (beter zelfs) functioneren op ketonen als brandstof. De weinige koolhydraten die het lichaam nodi heeft, maakt je lichaam zo nodig zelf uit vet en eiwit (dit proces heet gluconeogenese).
Helemaal koolhydraatvrij betekent dat je ook geen groenten eet, want daar zitten altijd wel koolhydraten in. Kies vooral groenten die boven de grond groeien, die zijn koolhydraatarmer. Bekijk hier hoeveel koolhydraten in groenten zitten, wij hebben vrijwel alle groenten zelf laten meten in het laboratorium.
Wat kies je als je zwanger bent of borstvoeding geeft?
Een gezonde koolhydraatarme aanpak is het beste wat je kunt doen voor jezelf en je kind, tijdens de zwangerschap en tijdens de borstvoeding. Vrouwen die koolhydraatarm/keto eten tijdens de zwangerschap hebben vaak minder klachten en lopen geen kans op ‘zwangerschapssuiker’. En maak je over de moedermelk geen zorgen, baby’s zijn door de moedermelk altijd in ketose!
Hier vind je alles over zwangerschap, borstvoeding en deze aanpak.
VERDER LEZEN
Waarom je niet afvalt van sporten
Een bijdrage van Sportarts Hans van Kuijk: Overgewicht en obesitas treffen steeds meer mensen in de laatste decennia. Mensen met overgewicht die hulp zoeken om af te vallen denken vaak dat ze kunnen afvallen door (meer) te gaan sporten. Maar is dat wel zo? In de...
Waarheid over kanker
De waarheid over kanker Uit recente onderzoeken blijkt dat verkeerd eten (koolhydraatrijk en vetarm bij insulineresistentie) en overgewicht bijna even schadelijk zijn als roken. Dit in tegenstelling tot allerlei andere aannames (rood vlees, te weinig vezels, etc),...
Afvallen met keto: behoud spiermassa!
Regelmatig horen we dat mensen bang zijn dat je je spieren gaat 'opeten' als je flink gaat afvallen. Of dat je lijf eiwitten die je eet om gaat zetten in suikers... Waar komen die verhalen vandaan en wat is er van waar? Spierverlies bij crashdiëten Feit: jezelf...
Is koolhydraatarm/keto volwaardig eten?
Sommige mensen vragen zich af of je wel alle voedingsstoffen binnenkrijgt wanneer je gezond koolhydraatarm/keto eet. Krijg je geen tekorten? Kun je wel altijd zo blijven eten? Het simpele antwoord is: jazeker. Puur en écht eten is beter voor je lijf dan eten wat door...
Enorme afname klachten fibromyalgie
Gezond koolhydraatarm/keto kan je enorm veel opleveren. Veel gezondheidsproblemen blijken af te nemen of zelfs te verdwijnen. We horen vaak dat ook mensen met fibromyalgie veel minder (pijn)klachten hebben. Ze voelen zich veel fitter en minder vermoeid. Ze kunnen weer...
Dit artikel heb ik geschreven samen met Lara Schalk. Heb je nog vragen na het lezen van deze informatie? Je kunt altijd een bericht sturen via de Facebookpagina van TheNewFood of via het contactformulier op de website.
Matty Barnhoorn (auteur kookboeken, keto-expert en oprichter van TheNewFood)
Wie is Lara Schalk?
Lara Schalk is verpleegkundige bij TheNewFood. Lara combineert haar medische achtergrond met haar schat aan kennis over gezonde koolhydraatarme/keto voeding. Ze schrijft onder andere artikelen voor de site en adviseert en begeleidt bij deze aanpak, ook één op één. Kijk hier voor de mogelijkheden. Stuur Lara een bericht.
Zij zijn veel afgevallen!
Zij versloegen diabetes 2
Zij werden veel gezonder
BOEKEN Koolhydraatarm/keto eten
Succesvolle praktische aanpak met makkelijke koolhydraatarme/KETO menu's en heerlijke recepten voor elke dag.
Boeken ook als PDF leverbaar