Jicht wordt veroorzaakt door kristalvorming die ontstaat door hogere urinezuurwaardes. Vroeger werd gedacht dat dierlijke eiwitten (vlees en vis!) hier de oorzaak van waren. Inmiddels weten we dat niet die dierlijke eiwitten, maar suiker (en dan met name fructose) de schuldige is! Starten met een suikervrije, gezonde koolhydraatarme/keto aanpak is daarom een heel erg goed idee bij jicht!

Dierlijke eiwitten niet de oorzaak

Er is geen wetenschappelijk bewijs dat dierlijke eiwitten jicht veroorzaken. In vlees zitten stofjes die worden afgebroken tot urinezuur, maar inmiddels weten we dat deze stofjes het urinezuur niet zo ver verhogen dat je daar jicht van krijgt: de nieren scheiden deze urinezuur uit. Er is daarom geen reden dierlijke eiwitten te beperken.

Er is zelfs een onderzoek waarin wordt aangetoond dat veganisten een hogere urinezuurwaarde hebben dan mensen die wel vlees en vis eten.

Suiker is de echte oorzaak van jicht

Volgens diverse onderzoekers (onder wie de vooraanstaande nierspecialist en fructose-expert Richard Johnson), is een hoge suikerconsumptie de belangrijkste risicofactor voor het krijgen van jicht. Jicht komt vaker voor bij mensen die insulineresistent, hun lichaam kan koolhydraten niet goed meer verwerken. Jicht wordt ook steeds meer gezien in ontwikkelingslanden, waar de frisdrankconsumptie toeneemt.

Jichtpatiënten hebben ook vaker en uitgebreidere atherosclerose (aderverkalking), hoge bloeddruk en diabetes 2. Ze overlijden ook vaker aan een hartinfarct of beroerte. Allemaal gevolgen van onbehandelde insulineresistentie. Los daarvan kunnen de uraatkristallen die in gewrichten jicht veroorzaken, ook nierstenen vormen.

Koolhydraten en suikers (en alcohol) zorgen ervoor dat het lichaam urinezuur minder goed kan afbreken en uitscheiden en dat urinezuur gaat stapelen, zeker als je insulineresistent bent. Dit kan zowel in het bloed plaatsvinden, als in de cellen. Soms komt het voor dat bijvoorbeeld urinezuur in het bloed normaal is, maar iemand toch een jichtaanval heeft: in de cellen op de plek waar de aanval zich manifesteert zit dan veel urinezuur ‘opgeslagen’.

Triggers 
Heb je eenmaal een jichtaanval gehad dan is de kans groot dat er meerdere aanvallen volgen. In bepaalde families komt jicht vaker voor, net als insulineresistentie. Suiker (wat voor de helft bestaat uit fructose) leidt bij hen veel eerder tot verhoogde urinezuurspiegels en alle narigheid die daarmee geassocieerd is, waaronder jicht.

Ook alcohol kan een aanval uitlokken. Het laat de concentratie urinezuur stijgen en maakt dat de nieren het minder snel kunnen uitscheiden. In een experiment kregen 10 jichtpatiënten, die al langer symtoomvrij waren, een glas whisky. Negen van hen ontwikkelden enkele uren later één of meer jichtaanvallen.

Bij bepaalde plastabletten, bijvoorbeeld hydrochloorthiazide, heb je ook een groter risico op het krijgen van een jichtaanval. Zeker wanneer je al eens een jichtaanval hebt gehad, maar ook als je nog nooit een jichtaanval gehad hebt is het goed hier rekening mee te houden. Als dit het geval is krijg je vaak een andere soort plastablet, bijvoorbeeld furosemide. Onze ervaring is dat plastabletten (voor een hoge bloeddruk) vaak binnen enkele weken na het starten met een gezonde koolhydraatarme/keto aanpak afgebouwd en gestopt kunnen worden.

Jicht behandelen

Om jicht te behandelen kun je het beste de bron ‘aanpakken’ en uit het dieet te ‘elimineren’. De beste aanpak hiervoor is om koolhydraten en alcohol te schrappen uit je menu. Hierdoor maak je minder urinezuur aan en kunnen je nieren dit veel beter uitscheiden. Het risico op een jichtaanval neemt daardoor al snel af.

Ook blijkt uit onderzoek dat ketonen ervoor zorgen dat je minder kans op een jichtaanval hebt, omdat ketonen een ontstekingsremmende werking hebben. De ketonen remmen de ontstekingsreactie waarbij jicht ontstaat. Daarnaast zorgen de ketonen ervoor dat een jichtaanval sneller over gaat.

In het begin kan het zijn dat je wat meer last krijg van de jicht. Dit komt vermoedelijk doordat je lijf oude jichtkristallen in de gewrichten aan het opruimen is. Deze klachten verminderen altijd binnen 6 tot 8 weken. Het kan wel enkele maanden duren voordat alle jichtklachten verdwenen zijn.

Hoe pak je het aan? Volg de startgidsweekmenu’s om snel en effectief te starten met deze aanpak. Je hoeft niks aan te passen in je menu. Je hoeft dus niet minder vlees (of vis) te gaan eten dan aangegeven. 

Extra tips

1. Drink voldoende water
Water zorgt ervoor dat je nieren makkelijker urinezuur uitscheiden. Hierdoor stapelt urinezuur minder en heb je minder kans op een jichtaanval. Als je net start met de koolhydraatarme/keto aanpak is dit extra belangrijk, je verliest in de eerste dagen veel vocht. Drink minimaal 2 liter water per dag en vergeet daarbij niet je mineralen aan te vullen, dit is belangrijk om niet te veel mineralen te verliezen. 

2. Alcohol kan een jichtaanval triggeren
Wij raden het drinken van alcohol tijdens de eerste 8 weken af, zodat je lichaam beter kan wennen aan het verbranden van vet als brandstof. Heb jij in het verleden last gehad van jicht dan is dat nog een belangrijke reden om geen alcohol te drinken. 

3. Slik eventueel jichtmedicatie voordat je gaat starten met deze aanpak
In het begin kunnen jichtaanvallen soms juist toenemen. Heb je erg veel last gehad van jichtaanvallen in het verleden? Dan is het misschien verstandig een week voordat je gaat beginnen met deze aanpak, te starten met medicatie tegen jicht. Een goed medicijn hiervoor is allopurinol.
Na 4 tot 6 weken koolhydraatarm/keto eten, kun je stoppen met het slikken van dit medicijn.

Soms blijft het urinezuur in het bloed toch wat aan de hoge kant, dan is het heel soms toch aan te raden de allopurinol te blijven gebruiken. Overleg dat dan met je behandelaar.

4. Smokkel niet
Smokkelen, en één keer koolhydraten eten (of alcohol drinken), kan direct een nieuwe jichtaanval triggeren. De kans is erg groot dat je na het smokkelen al vrij snel een jichtaanval krijgt, doordat urinezuur sterk toeneemt. Doe jezelf dit niet aan, en smokkel niet!

VERDER LEZEN 

Zij werden veel gezonder