Tijdens het Keto-congres 2023 in Denver gaf voedingsspecialist en keto-expert Amy Berger een presentatie over problemen rond het herkennen van een trage schildklier door behandelaars, en het passend en effectief behandelen met medicatie. In haar presentatie benadrukt ze dat keto ook een geweldige aanpak is voor mensen met een trage schildklier. Dit verslag is ook een aanrader voor zorgprofessionals.
Symptomen van een trage schildklier
Schildklierhormonen zijn onmisbaar voor allerlei processen in je lijf. Als je schildklier vertraagd is, maak je minder van die hormonen aan en kan lijf je niet goed functioneren, alles gaat ‘op slot’. Volgens Amy zijn er veel mensen met een trage schildklier die dat niet weten. Ze zijn meestal te dik en vallen meestal heel erg moeilijk af: zelfs als ze keto eten kan het afvallen langzamer gaan. Een aantal symptomen:
- Gewichtstoename, moeilijk afvallen
- Vermoeidheid, traagheid
- Depressief (vaak op anti-depressiva)
- Hoog cholesterol (vaak op statines)
- Vaak koud hebben
- ‘Mistwolken’ in het hoofd
- Obstipatie
- Droge huid, droog haar of haaruitval, uitval uiteinde wenkbrauwen
- Vocht vasthouden in de onderbenen
- Heesheid
- Lage hartslag, lage bloeddruk
- En nog veel meer
De diagnose trage schildklier wordt vaak gemist
Om de functie van de schildklier te onderzoeken wordt standaard het gehalte van TSH (het schildklierstimulerende hormoon dat wordt aangemaakt in de hypofyse) in het bloed gemeten. Is deze waarde afwijkend dan wordt verder onderzoek gedaan. Maar volgens Amy kan iemand met een normale TSH-waarde toch schildklierproblemen hebben. Daarom moet ook goed op de symptomen worden gelet!
Amy schetst als voorbeeld een vrouw die al langer strikt keto eet, niet te veel en niet te vaak eet, en die toch niet afvalt. Ook meer bewegen helpt niet. Alle bloedwaardes zijn normaal; ook die voor de schildklier. De vrouw is gefrustreerd, teleurgesteld en wil keto opgeven. Bij nader onderzoek blijkt echter dat ze wel degelijk een trage schildklier heeft. Ze krijgt medicatie en kan daarna wél afvallen met een keto-aanpak.
Hoe kan de diagnose gemist worden?
Schildklierhormonen sporen de cellen aan om voldoende energie te gebruiken. Het is dus belangrijk dat je schildklier voldoende schildklierhormoon thyroxine (T4) aanmaakt. Maar dit hormoon is niet direct bruikbaar. Je lijf moet daarvoor T4 eerst omzetten in een bruikbare vorm (T3). Een groot deel van die T3 is niet ‘vrij’, alleen vrije T3 (de zogeheten FT3) is beschikbaar om te worden ingezet.
Zelfs als je alles meet (TSH, T4, T3 en FT3), kan de diagnose nog gemist worden. Dat komt onder meer doordat TSH ‘normaalwaarden’ veel te ruim zijn, waardoor alles in orde lijkt. En uiteindelijk gaat het niet alleen om FT3 in het bloed, maar om de hoeveelheid T3 die aan het werk is in de cellen. En dat kun je niet meten in het bloed. Dus hoge T3-waardes zeggen niet alles.
Nep-T3
En dan bestaat er ook nog ‘nep-T3’ (dit wordt aangemaakt in tijden van stress of bij een caloriearm dieet). Deze nep-T3 (rT3) neemt de plaats in van gewone T3, waardoor de vrije T3 geen kans krijgt om goed te functioneren. In het bloed zie je dan verhoogde rT3 waardes en normale T3 waardes. Het is dus ingewikkeld en of het allemaal wel of niet goed gaat, kun je eigenlijk alleen zeker weten op basis van de symptomen.
Amy raadt aan om als er wel veel symptomen zijn die in de richting van schildklierproblemen wijzen, maar TSH en T4 zijn normaal, altijd ook T3, FT3 en rT3 te laten meten. En zelfs als alles goed lijkt, dan kan er toch een probleem zijn. Dus volg de symptomen. Want al die waardes laten niet zien wat er in de cellen gebeurt. Laat ook altijd TPO en TrAB (auto-immuun schildklier) prikken, om bijvoorbeeld Hashimoto’s of Graves te onderzoeken.
Niet behandelen op basis van lab-uitslagen
Het dringende advies van Amy is echter ook om niet blind te varen op lab-uitslagen, maar om altijd te behandelen op basis van de symptomen. Hoe de patiënt zich voelt, zou leidend moeten zijn. Omgekeerd benadrukt ze dat als iemand geen symptomen heeft, maar wel afwijkende lab-uitslagen, dat behandeling dan niet nodig is.
Ook bij de behandeling met medicatie is het belangrijk te blijven kijken naar hoe mensen zich voelen. Normaal wordt T4 medicatie gegeven bij een trage schildklier, maar 20% van de schildklierpatiënten kan T4 niet goed omzetten in T3. Het is dus goed om nóg een keer de vrije T3 (FT3) te laten meten als het effect van de medicatie tegenvalt. T3 is ook verkrijgbaar in tabletvorm: voor sommige patiënten is dat een betere optie.
Te hoge dosering?
Artsen hoeven volgens Amy niet bang te zijn om een te hoge dosering voor te schrijven. De risico’s van overdosering vallen namelijk erg mee. Als je symptomen van overdosering krijgt kan de dosering gewoon wat omlaag en is het probleem opgelost. Alweer laat dit het belang zien van behandelen op basis van symptomen.
Amy vermoedt dat veel mensen zelfs een te lage dosis krijgen. Ze waarschuwt behandelaars dat heel lage TSH-waardes niet altijd een teken zijn van te veel medicatie of duiden op een te snel werkende schildklier. Zo ziet zij in de praktijk vrouwen die zich heel goed voelen met schildkliermedicatie en keto: ze voelen zich geweldig! Maar hun TSH-waardes zijn enorm laag. Dit is bij deze vrouwen dus geen probleem.
Keto kan de werking van de schildklier verbeteren
Een gezonde koolhydraatarme aanpak verbetert vaak de werking van de schildklier. Misschien heb je minder tabletten nodig als je een keto dieet volgt. Ook bij Hashimoto worden geweldige resultaten gezien met keto. Soms kunnen mensen uiteindelijk zelfs stoppen met schildkliermedicatie (tenzij de schildklier door een operatie verwijderd is).
De geruchten dat je (als vrouw) van keto schildklierproblemen krijgt of dat het erger wordt door keto is dus beslist niet waar! Het is wel waar dat keto je hormoonhuishouding positief beïnvloed en daardoor kun je meer T3 gaan aanmaken. Maar dat is geen probleem volgens Amy. Zij ziet in de praktijk dat vrouwen zich juist veel beter gaan voelen! Waarschijnlijk ook doordat hun metabolisme verandert.
Schildklierproblemen voorkomen met keto
Amy benadrukt: er is geen enkel bewijs dat keto slecht is voor je schildklier! Keto is juist een heel erg goed idee, zowel met als zonder schildklierproblemen! Want, benadrukt Amy: keto doet wonderen voor je lichaam. Zij waarschuwt wel dat vrouwen die zichzelf uithongeren door extreem veel te sporten en veel te weinig calorieën te eten, schildklierproblemen kunnen krijgen, of ze nu keto eten of niet.
Start dus ook met je lichaam echt te voeden door een gezonde koolhydraatarme/KETO aanpak te volgen. Ben jij nog niet begonnen of weet je niet hoe je dat aanpakt? Je kunt eenvoudig starten met de heerlijke en simpele weekmenu’s in de startgidsen. Je bestelt ze hier samen met korting: thenewfood.nl/startgidsen
Wie is Amy Berger?
Amy Berger, MS, CNS, is een veteraan van de Amerikaanse luchtmacht en gecertificeerde voedingsspecialist die gespecialiseerd is in het helpen van mensen met “Keto Without the Crazy”. Ze heeft een master in menselijke voeding en schrijft en spreekt (internationaal) over een breed scala aan gezondheids- en aan voeding gerelateerde kwesties, zoals insuline, metabolisme, gewichtsverlies, diabetes, schildklierfunctie en uiteraard gezond keto. Ze is de auteur van The Alzheimer’s Antidote, The Stall Slayer en coauteur van End Your Carb Confusion.
MEER INFORMATIE OVER SCHILDKLIERPROBLEMEN EN DEZE AANPAK:
Ga naar thenewfood.nl/Schildklierproblemen
